aplikacja3

Obóz koncentracyjny Mauthausen-Gusen

 

 

KLUB BYŁYCH WIĘŹNIÓW POLITYCZNYCH OBOZÓW

KONCENTRACYJNYCH

MAUTHAUSEN-GUSEN

00-324 Warszawa , ul. Karowa 31

nr konta bankowego do wpłat od osób które będą wspierać naszą działalność statutową

PKO BP SA-64 1020 1156 0000 7402 0059 3863 

 

 

 

 

 

 

 

 logo UDSKiOR

 mkidn 01 cmyk

UdSKiOR i MKiDN są naszymi donatoram wyjazdu w 2023 roku na uroczystości 78 rocznicy wyzwolenia Obozów Mauthausen - Gusen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gif-wesolych-swiat-57

oraz szczęśliwego Nowego Roku życzy Prezes Klubu Mauthausen - Gusen wraz z Zarządem  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Apel członków międzynarodowych komitetów i narodowych stowarzyszeń pamięci o
obozach :
 
Auschwitz
Buchenwald-Dora,
Dachau,
Flossenbürg
Mauthausen,
Natzweiler-Struthof,
Neuengamme,
Ravensbrück
Sachsenhausen
 
podpisali następujący apel :
 
Natychmiast przerwijcie tę wojnę!
 
Jako strażnicy pamięci o ofiarach nazistowskich obozów zagłady i obozów koncentracyjnych oraz o wartościach, których te ofiary broniły - często na śmierć - niżej podpisani przedstawiciele krajowych i międzynarodowych Komitetów Obozów Nazistowskich, wierni przysiędze złożonej przy wyzwoleniu i przywiązani do zastanej rzeczywistości historycznej, oświadczają:
 
Wśród sowieckich więźniów ocalałych z obozów nazistowskich, którzy wiosną 1945 roku opuścili miejsca, gdzie przez lata musieli stawiać czoła śmierci, najliczniejsi byli Rosjanie i Ukraińcy. Wszyscy oni mieli nadzieję, że staną się świadkami i częścią nowego, wyzwolonego i pokojowego świata.
 
Rosjanie i Ukraińcy zostali zarejestrowani przez nazistów jako więźniowie tej samej kategorii, musieli stawić czoła tym samym niedostatkom, upokorzeniom i sytuacjom zagrażającym życiu. Aby przetrwać, mogli polegać jedynie na solidarności między deportowanymi. Wszyscy oni, jako obywatele Związku Radzieckiego, mieli swój udział we wspólnej walce z nazistowskim agresorem.
 
Powstały nowe państwa, ale wspólna historia i zadzierzgnięte przez nią więzi międzyludzkie nie zatrzymują się na granicach państw. Żaden z tych, którzy ucierpieli w czasie wojny, żaden z tych, którzy noszą w sobie bolesne dziedzictwo, nie może znieść perspektywy powrotu do tragicznych czasów. Wszyscy oni jednoczą się dzisiaj, aby - zgodnie ze słowami przysięgi z Mauthausen - "tę odzyskaną wolność uważać za wspólne dobro wszystkich narodów".
 
Jako orędownicy pamięci o ofiarach nazizmu, sygnatariusze tego apelu potępiają używanie słów denazyfikacja i ludobójstwo dla uzasadnienia ataku na Ukrainę. Słusznie zwracamy uwagę na ciężar tragedii, jaką one kryją. Nie możemy zaakceptować takiego nadużywania tych słów
Testament kobiet z Ravensbrück (Manifest Neubrandenburski), Przysięgi i Manifesty z Buchenwaldu, Mauthausen - na terenie dopiero co zlikwidowanych obozów - a następnie z Ravensbrück, Dachau i Neuengamme, wzywają do pokojowego współistnienia wszystkich narodów, w pokoju, demokracji i suwerenności narodów.
 
Potępiamy wojnę przeciwko Ukrainie, która zagraża istnieniu tego kraju i pokojowi w Europie. Ten atak militarny jest jawnym pogwałceniem prawa międzynarodowego. Jesteśmy przekonani, że każdy konflikt geopolityczny może zostać rozwiązany przy stole negocjacyjnym, jeśli obie strony wykażą się rozsądkiem i humanitaryzmem.
 
Natychmiast przerwijcie tę wojnę!
 
Podpisani pod apelem dla Ukrainy:
 
• Dusan Stefancic, Président honoraire du Comité International de Mauthausen
(CIM), déporté à Mauthausen, Slovénie
• Guy Dockendorf, Président du CIM, Vice-Président du Comité pour la Mémoire de
la Deuxième Guerre mondiale, L
• Jean-Louis Roussel, Vice-président du CIM, F
• Jacek Tarasiewicz, Vice-Président du CIM, PL
• Chantal Lafaurie, Secrétaire générale adj. du CIM, F
• Alexander Philon, Membre du CIM, GR
• Nico Berchem, Membre du CIM, L
• Arnold Kaufman, Membre du CIM pour les États-Unis, USA
• Vlastislav Janik, Membre du CIM pour la République tchèque, CS
• György Frisch, Membre du CIM pour la Hongrie, H
• Ingrid Bauz, Membre du Mauthausen Komitee Stuttgart, D
• Anika Taschke, Membre du Mauthausen Komitee Deutschland, D
• Dario Venegoni, Président de l'ANED, Associazione Nazionale ex Deportati nei
Campi nazisti IT
• Dr Monika Kokalj-Kocevar, Mauthausen Committee Slovenia, Slovénie
• Concha Diaz Berzosa, Vice-Présidente de l'Amical de Mauthausen y otros campos, E
• Josep San Martin Bomcompte, membre de l'Amical de Mauthausen y otros
campos, E
• Marjon de Klijn, Présidente de la Stichting Vriendenkring Mauthausen, NL
• Marcel Cools, Secrétaire de l'Amicale belge de Mauthausen, B
• Erna Landes, Membre du Mauthausen Komitee Stuttgart, D
• Andreas Nikakis, Membre du Mauthausen Komitee Stuttgart, D
• Floriana Maris, Présidente de la Fondazione Memoria della Deportazione
• Willi Mernyi, Président du Mauthausen Komitee Österreich (MKÖ)
• Christa Bauer, Directrice du MKÖ
• Marian Turski, Président du Comité International d'Auschwitz
• Christophe Heubner, Vice-Président exécutif du Comité International d'Auschwitz
• Auschwitz-Komitee in der Bundesrepublik Deutschland e. V.
• Marc Schoentgen, président, Comité d'Auschwitz, Luxembourg, asbl 
• Henri Juda, membre
• Renée Braun, membre
• Jeanny Friederich-Schmit
• Daniel Simon, Président de l' Amicale française de Mauthausen - déportés, familles
et amis et le conseil d'administration à l'unanimité de ceux qui ont pu être
contactés, dont:
• Caroline Ulmann, vice-présidente de l’Amicale de Mauthausen
• Yves-Noël Hacq, secrétaire général de l’Amicale de Mauthausen
• Claude Dutems, secrétaire général adjoint de l’Amicale de Mauthausen
• Jacques Lecoutre, trésorier de l’Amicale de Mauthausen
• Michelle Rousseau-Rambaud, présidente honoraire de l’Amicale de Mauthausen
• Juan M. Calvo Gascón, Président de l'Amical de Mauthausen y otros campos,
Espagne
• Llibert Villar Piqué, Présidente honoraire de l'Amical de Mauthausen y otros campos,E
• Isidoro Teruel Manchón, Secrétaire de l'Amical de Mauthausen y otros campos, E
• Rosa Toran Belver, ancienne Présidente de Amical de Mauthausen y otros campos, E
• Alexandre Rigol Cuadra, Membre de Amical de Mauthausen y otros campos, E
• Ángel del Río Sánchez, membre de l'Amical de Mauthausen y otros campos, E
• Juan Francisco Murillo Díaz, membre de l'Amical de Mauthausen y otros campos, E
• Jean-Michel Thomas, Président du Comité International de Dachau
• Abba Naor, Vice-Président, déporté à Dachau, CID
• Benoît Darmont, Vice-Président, CID
• Rom Steensma, Secrétaire général, CID
• Wimar Jaeger, Président, Comité néerlandais de Dachau
• Dominique Boueilh, Président, Amicale française du camp de concentration de
Dachau (AD)
• Joëlle Delpech-Boursier, Vice-Présidente, (AD)
• Serge Quentin, Vice-Président, (AD)
• Pierre Schillio, déporté à Auschwitz et Dachau, Secrétaire Général, (AD)
• Jean Lafaurie, Président, déporté à Dachau, Association nationale d'Elysses
• Ernst Grube, Président, Lagergemeinschaft Dachau (LD)
• Dr. Jürgen Müller-Hohagen, Vice-Président (LD)
• Anna Andlauer, Secrétaire, (LD)
• Josef Pröll, Trésorier, (LD)
• Cristina Cristóbal Mechó, Présidente de l'Amical Dachau (E)
• Irmgard Seidel, vice-présidente ad interim du Comité International de
Buchenwald-Dora (CIBD),
• Agnès Triebel, membre du CIBD, Vice-Présidente de l' Association Française
Buchenwald Dora et Kommandos
• Lena Sarah Carlebach, secrétaire générale adjointe ad interim du CIBD
• Cécile Desseauve, trésorière du CIBD ad interim
• Kamil Majchrzak, Vice-Président ad interim du CIBD, membre de l'Association
polonaise d'anciens Prisonniers politiques des prisons et camps de concentration
nazis (PZBWPHWiOK)
• Olivier Lalieu, Président, Association française Buchenwald-Dora et Kommandos,
Union des Associations de Mémoire des Camps Nazis
• Enric Garriga, Président de l’Association Buchenwald Espagne, Vice-Président pour l’Espagne du CIBD 
• Ulrich Schneider, Secrétaire général de la Fédération Internationale des Résistants, Association Antifasciste, FIR
• Guido Lorenzetti , membre du comité exécutif du FIR
• Martine Letterie, Présidente de l'Amicale Internationale KZ Neuengamme (AIN)
• Jean-Michel Gaussot, Vice-Président de l'AIN
• Marc van den Driessche, Vice-Président de l'AIN
• Kristof van Mierop, Secrétaire général de l'AIN
• Uta Kühl, Trésorière de l'AIN
• Swenja Granzow-Rauwald, Président du comité de jeunes de l'AIN
• Jean-Michel Clere, Président de l' Amicale française de Neuengamme et de ses
Kommandos
• Jean-Michel Clisson, Président honoraire de l'Association française des Déportés
et familles du camp de Flossenbürg, Président honoraire du Conservatoire de la
Résistance et de la Déportation des Deux Sèvres
• Ambra Laurenzi, Présidente, Comité International de Ravensbrück (CIR)
• Jeanine Bochat, Secrétaire générale du CIR
• Marie-France Cabeza-Marnet, Co-Présidente de l'Amicale française de
Ravensbrück et des Kommandos dépendants
• Vera Dehle-Thälmann, Amicale de la Lagergemeinschaft Ravensbrück (LGR) ,
porte-parole
• Ronja Hesse, LGR, porte-parole
• Heike Rode, LGR, porte-parole
• Andreas Meyer, Vice-Président du Comité International de Sachsenhausen (CIS)
• Dik de Boef, Secrétaire général, CIS
• André Lassague, Trésorier, CIS
• Christine Cavaillès, Secrétaire générale adj. pour la France au CIS
• José Trauffler, Vice-Présidente pour le Luxembourg au CIS
• Marjolein Snep, Vice-Présidente pour les Pays-bas au CIS
• Elena Urman, Vice-Présidente pour la Fédération de Russie au CIS
• Alois Martinek, Vice-Président pour la République Tchèque au CIS
• Eugenio Iafrate, Vice-Président pour l'Italie au CIS
• Astrid Danielsen, Vice-Présidente pour le Danemark au CIS
• Sergej Ryzhikow, Vice-Président pour l'Ukraine au CIS
• Mireille Cadiou, Vice-Présidente pour la France au CIS
• Ole Johnny Hansen, Vice-Président pour la Norvège au CIS
• Tomas Baidal Soliveres, Représentant de l'Espagne au CIS
• Marjolaine de Loos, Présidente ad interim du Comité International de Natzweiler
(CIN)
• Lex Huss, Secrétaire Général / trésorier, CIN
• Jean-Luc Schwab, Président, Amicale nationale (France) des déportés et familles
de disparus de Natzweiler-Struthof et de ses Kommandos
• Pierre Huss, Président, Amicale nationale (Luxembourg) des anciens prisonniers et des familles de disparus de Natzweiler-Struthof
• Albert Hansen, Vice-Président de la Fondation nationale de la Résistance, Luxembourg
• Camille Mersch, Président de l'Amicale des Anciens Prisonniers Politiques
Luxembourgeois du camp de concentration de Mauthausen, Luxembourg
• Paul Hansen, Vice-Président de l'Amicale de Mauthausen du Luxembourg 
• Jean Pirsch, Président de la Ligue Luxembourgeoise des Prisonniers et Déportés
politiques
• Dr Paul Dostert, anc. directeur du Centre de Recherche et de Documentation sur la Résistance, Luxembourg
• Bruno Winter, Président de l'asbl Lëtzebuerger Scouten an der Resistenz,
Luxembourg
• Georges Schmit, Président de la Lëtzebuerger Fräiheetsbewegong, LFB
• Guy Diederich, Président de la Fraternelle des Anciens Combattants
Luxembourgeois de la Brigade Piron
• Danielle Meier, Secrétaire, Fraternelle des Anciens Combattants Luxembourgeois
de la Brigade Piron
• François Theis, Président du Groupement indépendant des Maquisards Luxembourgeois (GIML)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Po wielu latach usilnych starań członków Klubu Mauthausen - Gusen w Warszawie oraz kombatantów - byłych więźniów obozu Mauthausen - Gusen doczekaliśmy się wykupienia ocalałych części nieruchomości Obozu Gusen przez Rząd Republiki Austriackiej. 

Wykupienie ocalałych części Obozu Gusen pozwoli na właściwe i kompleksowe wykorzystanie miejsc pamięci.

 

dot.: informacji Ministra Spraw Wewnetrznych  Austrii nt. wykupu nieruchomości na terenie byłego obozu KL Gusen

 

 

04.05 w miejscu pamięci na terenie byłego obozu koncentracyjnego Gusen minister spraw wewn. AT, K. Nehammer (ÖVP) podał do publicznej wiadomości informację, iż rząd austriacki wykupił z od prywatnych właścicieli część nieruchomości leżących na terenie byłego obozu. Sprawa dotyczy nieruchomości należących do rodziny Poschacher – plac apelowy, baraki SS, młyn do kruszenia kamieni oraz działki lecącej przed sztolniami Bergkristall, o co szczególnie zabiegały władze gminy St. Georgen.

Ogłoszenie miało miejsce podczas symbolicznej uroczystości składania wieńców w przededniu 76. rocznicy wyzwolenia systemu obozów koncentracyjnych Mauthausen-Gusen. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz landowych – premier landu Górna Austria T. Stelzer (ÖVP), regionalnych - burmistrzowie gmin tworzących Region Świadomości – Mauthausen, Gusen, St. Georgen, władze Muzeum Mauthausen Memorial, W. Peschorn – były minister SW AT, obecnie prezes Prokuratury Finansowej, przedstawiciele MSW AT, korpusu dyplomatycznego (pięciu ambasadorów): PL, FR, LU, IL, SI, USA, IT, SP oraz przewodniczący Gminy Żydowskiej w Wiedniu, O. Deutsch. Ilość osób ograniczona została z powodu obowiązujących w AT przepisów pandemicznych.

Minister Nehammer (KN) w swoim przemówieniu podkreślił, że decyzja rządu AT ma być dowodem na przejmowanie odpowiedzialności, choć spóźnionej, za historię i rolę AT w II WŚ oraz dowodem na realizację postanowień przyjętych przez rząd w dn. 8.05.2020, dotyczących decyzji o rozpoczęciu negocjacji. Dzięki tym działaniom, wg KN, na terenie byłego obozu powstanie właściwe miejsce pamięci, które służyć ma przede wszystkim oddawaniu należytego hołdu ofiarom okrutnego systemu, ale również edukacji, by podobne zdarzenia nigdy już nie miały miejsca. Wskazał, że Gusen było największym obozem koncentracyjnym na terenie Austrii. KN podkreślił odpowiedzialność jego generacji Austriaków wobec przyszłych pokoleń. Zwrócił uwagę na osobistą odpowiedzialność wobec własnych dzieci. KN wyraził szczególne podziękowanie za pracę na rzecz kształtowania polityki pamięci oraz opiekę nad miejscem pamięci Gusen przedstawicielom MSW, zwłaszcza szefowi sekcji H. Feinerowi, W. Peschornowi, który odpowiedzialny jest za negocjacje oraz dyr. B. Glück i jej zespołowi.

Dodatkowo w komunikacie opublikowanym na stronach internetowych MSW AT wskazano, że wykup nieruchomości uruchamia proces tworzenia koncepcji dalszego wykorzystania miejsca pamięci, która ma być opracowywana wspólnie z „międzynarodowymi, krajowymi i regionalnymi interesariuszami” pod kierownictwem Mauthausen Memorial. W komunikacie wymieniono ponadto poszczególne zakupione nieruchomości. Nabywcą formalnie jest Burghauptmannschaft (BHÖ), podmiot zarządzający nieruchomościami państwowymi, podległy ministrowi gospodarki. Nieruchomości zostaną przekazane pod zarządzanie MSW AT, któremu podlega Mauthausen Memorial.

Wydarzenie w miejscu pamięci Gusen poprzedziła uroczystość w miejscu pamięci Lungitz, w gminie Katsdrof, gdzie w 2019 w nasypie kolejowych odkryto ludzkie szczątki i prochy. W pobliżu znaleziska podczas II WŚ działał obóz koncentracyjny Gusen III, jednak badania archeologiczne nie potwierdziły dokładnego pochodzenia ofiar. W miejscu pamięci Lungitz, gdzie w całości złożono odkopane prochy odsłonięto pomnik, który upamiętnia wszystkie ofiary nazistowskiego reżimu. W uroczystości wzięła udział część osób obecnych później w Gusen.

Na zakończenie w miejscu pamięci Mauthausen, na murze byłego obozu zainaugurowano wystawę – instalację, która prezentuje nazwiska wszystkich ofiar systemu obozów Mauthausen-Gusen. Interaktywny projekt, do którego przyłączyć się można również na FB, pokazywany jest co dziennie w godz. 20:00-24:00 do 11 maja.

 

 

 

 

 

 

Odpowiedź na list CIM - MKÖ - ÖLM, który napisał do prezesa Kuratorium Mauthausen Hermanna Feinera, dyrektora Miejsca Pamięci w Mauthausen, Barbary Glück i przewodniczącego Międzynarodowej Rady Doradczej, Kurta Scholza, w celu uzyskania odpowiedzi na nasze uparte pytania, zwłaszcza w Międzynarodowej Radzie Doradczej.

Tu jest wynik wczorajszej wideokonferencji z Hermannem Feinerem i Barbarą Glück, w której brali udział Willi Mernyi i Guy Dockendorf. Przed tą konferencją odbyliśmy wewnętrzną konferencję przygotowawczą Zoom z Andi Baumgartnerem, Ingrid Bauz, Josefem Pumbergerem (ÖLM), Willym Mernyi (MKÖ) i Guyem Dockendorfem.

I te same 5 osób spotkało się ponownie na drugiej konferencji Zoom po VC z Feinerem i Glückiem.

Omówiono cztery tematy:

(1) Schody śmierci

(2) Gusen

(3) Międzynarodowa Rada Doradcza

(4) Międzynarodowa Ceremonia Wyzwolenia w Mauthausen w dniu 16 maja 2021 r

ad (1) W ostatnich miesiącach Miejsce Pamięci Mauthausen zbierało argumenty za nowelizacją austriackiej ustawy o ochronie zabytków. Odnosi się to nie tylko do Mauthausen, ale także do innych zabytków, takich jak Schönbrunn. Głównym problemem jest bezpieczeństwo. Willi zgodził się udzielić Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Miejscu Pamięci Mauthausen także politycznego wsparcia w celu przyspieszenia procedur. H. Feiner mówił również o równoległych schodach, które mają być zbudowane do rzeczywistych schodów śmierci. Oznaczałoby to, że ludzie mogliby korzystać ze starożytnych schodów tylko w wyjątkowych sytuacjach.

W międzyczasie te same przepisy bezpieczeństwa, które Andi i Barbara Glück wprowadzili w życie dwa lata temu, będą ponownie obowiązywały w tym roku w maju, gdy Covida zezwoliła na fizyczną obecność.

ad (2) Hermann Feiner poinformował nas, że rząd austriacki, decyzją podjętą 8 maja 2020 r., prowadzi obecnie negocjacje z trzema różnymi właścicielami miejsc i terenów Gusen (Appellplatz, koszary SS, Stonebreaker, baraki więźniarskie, Jour-Haus , wejście Bergkristall w St Georgen.) Niektóre z tych negocjacji wydają się bliskie zakończenia.

Po osiągnięciu konsensusu i wpisaniu terenów do rejestru gruntów u nowego właściciela (tj. Państwa austriackiego) można było rozpocząć jednocześnie dwie czynności:

- podjęcie niezbędnych środków bezpieczeństwa, a także archeologicznych, oraz

- gromadzenie różnych interesariuszy (krajowych i międzynarodowych), w duchu aktywnego udziału, w celu opracowania zarysu nowego Miejsca Pamięci obozu koncentracyjnego w Gusen.

ad (3) To była najbardziej forsowna część naszych dyskusji. Mimo wszystko wierzymy, że osiągnęliśmy realny kompromis.

H. Feiner zasugerował, aby pięcioletni mandat dla wszystkich członków Międzynarodowej Rady Doradczej (IAB) (rozpoczynający się 1 stycznia 2022 r. - 31 grudnia 2026 r.) Był głosowany przez jej członków w spotkanie obecności IAB w czerwcu tego roku . Sugeruje, że powinien być jeden prezydent i dwóch wiceprzewodniczących . On i Barbara Gluck są przekonani, że jest to zgodne z praktyką administracyjną w Austrii.

Jego sugestia:

- Przewodniczącym, w miejsce Kurta Scholza, od 1 stycznia 2022 r. (Do 31 grudnia 2026 r.) Może być ambasador Paul ;

- Będzie dwóch zastępców w pełnym wymiarze czasu pracy :

Ingrid Bauz , nasza kandydatka

w swego rodzaju obrotowej trójce (3), przedstawiciele ambasad w Wiedniu.

Wszyscy wierzymy, że byłby to wykonalny i dobry kompromis, ponieważ z Ingrid Bauz, ostatecznie uznaną przez Austriaków za jej prawdziwą wartość, mielibyśmy doskonałego wiceprezydenta. Jesteśmy przekonani, że nasze doskonałe relacje z ambasadami w Wiedniu również będą bardzo pomocne.

ad (4) Willi poinformował HF i BG, że niezależnie od pandemii zasady będą wyglądać w maju, nie będzie druga edycja wirtualnego Wyzwolenia ceremonii.

MKÖ faktycznie bada sposoby określenia środków sanitarnych, które pozwoliłyby na fizyczną obecność na Międzynarodowej Ceremonii Wyzwolenia na Appellplatz w Mauthausen w dniu 16 maja 2021 r. Może to być rodzaj marszu - przy normalnych środkach utrzymywania dystansu - wszystkich uczestników. Mógłby to być też rodzaj jednodniowego Dnia Pamięci , zaczynającego się od 9.00 do 17.00

Za jakieś dwa do trzech tygodni możemy wiedzieć, jak będą wyglądać środki sanitarne w Austrii. Oznacza to, że moglibyśmy rozważyć planowanie sprowadzenia delegacji krajowych do Austrii w bezpiecznych warunkach sanitarnych. Oznaczałoby to również dostępność hoteli i restauracji.

Willi Merny, przewodniczący MKÖ i Guy Dockendorf, przewodniczący CIM

 

 

List wysłany do władz Austrii przez CIM dotyczący uregulowania bolących spraw związanych z Obozem Mauthausen-Gusen

 

 

 

                                                             List do:
- Pan Hermann Feiner, Przewodniczący Kuratorium Federalnej Instytucji Pamięci Mauthausen
- Pan Kurt Scholz, Przewodniczący Międzynarodowej Rady Doradczej
- Pan Bertrand Perz, Przewodniczący Naukowej Rady Konsultacyjnej
- Pani Barbara Glück, dyrektor Federalnej Instytucji Mauthausen
- Pan Ambasador Wolfgang Paul

Kopia niniejszego pisma skierowana do zainteresowanych ambasadorów zagranicznych akredytowanych w Wiedniu

Panie i Panowie,

My (Comité International de Mauthausen, Mauthausen Komitee Österreich i Österreichische Lagergemeinschaft Mauthausen) niniejszym komentujemy e-mail Pani Barbary Glück z dnia 22 grudnia 2020 r. i załączamy kilka sugestii.

(1) Spotkania bezpośrednie i wideokonferencje: Pod warunkiem, że system nie jest przeciążony, jak to miało miejsce podczas konferencji WebEx Międzynarodowej Rady Doradczej w dniu 25.11.20, wideokonferencje są w razie potrzeby dobrą alternatywą dla spotkań twarzą w twarz.

(2) Dziękuję za informacje na temat zakupu ziemi. Jak Pan napisał, zakładamy, że "negocjacje w sprawie zakupu doprowadzą do konkretnych rezultatów w ciągu najbliższych kilku miesięcy i że na tej podstawie będzie można rozpocząć proces uczestnictwa. Musi to mieć na celu zjednoczenie różnych interesów na poziomie międzynarodowym, krajowym i regionalnym i jest z pewnością decydujące dla powodzenia projektu."

(3) Dziękujemy za uwagi dotyczące obchodów Święta Wyzwolenia 2021 i stanowiska Burghauptmannschaft Austria w sprawie rozbiórki windy. Powtarzamy, że nigdy nie wątpiliśmy w potrzebę istnienia windy w miejscu pamięci. Nasza krytyka skierowana jest przeciwko inwazyjnej ingerencji w substancję historyczną obecnego rozwiązania. Istniałyby lepsze rozwiązania, jak te zaproponowane przez panią Glück i jej zespół na trzy lata przed rozpoczęciem budowy.

(4) Dziękujemy za informacje o działaniach budowlanych (wieże strażnicze, zabezpieczenie ruchu, schody na dziedziniec garażu). Niestety, w mailu pani Glück brakuje wyjaśnienia na temat otwarcia schodów śmierci, którego domagają się wszyscy (również eksperci).

(5) Międzynarodowa Rada Doradcza (IB): Mianowanie przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego stało się tragedią. Sposób, w jaki strona oficjalna od ponad roku próbuje wydawać polecenia niezależnemu gremium doradczemu, narusza statut ustawy federalnej. Paragraf 15, ustęp (2) mówi, że Międzynarodowa Rada Doradcza i Naukowa Rada Doradcza są "niezależne w swojej działalności i wolne od poleceń". Ten sam § 15 ust. 6 reguluje również wybór przewodniczącego i jego zastępcy: "Każda rada doradcza wybiera przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego spośród swoich członków".

Dotychczasowe postępowanie kierownictwa i BMI jest niezrozumiałe i prawnie wątpliwe: wybór zastępcy przewodniczącego jest już od trzech lat spóźniony.

Po rezygnacji dr Kurta Scholza z członkostwa w Kuratorium oraz z funkcji przewodniczącego
odwołał swoją rezygnację - co przyjęliśmy z wyraźnym zadowoleniem - i zaproponował IB wybór ambasadora Paula: pierwotnie - jak wyrażono w rozmowach z nami - członkowie mieli zostać zaproszeni do wybrania ambasadora Paula na swojego następcę po jego odejściu z urzędu. Wielokrotnie sygnalizowaliśmy naszą zgodę na to i ogłosiliśmy, że członkini CIM Ingrid Bauz będzie kandydować na zastępcę.


Ku naszemu całkowitemu zaskoczeniu, dr Scholz zmienił swój plan i zaproponował po raz pierwszy na spotkaniu w lutym 2020 r. i ponownie na spotkaniu w listopadzie 2020 r., aby nominować ambasadora Paula na zastępcę przewodniczącego, a następnie, po odejściu dr Scholza, wybrać go na przewodniczącego.

Ta osobliwa procedura - zastępca nie staje się automatycznie następcą przewodniczącego! - wydaje się mieć na celu przede wszystkim storpedowanie naszej propozycji nominowania przez członków pani Ingrid Bauz (którą oficjalnie zgłosiliśmy już w lutym 2020 r.!).

Oprócz jej ponad 30-letniego, bardzo udanego zaangażowania w causa Mauthausen i kulturę upamiętniania w Niemczech oraz w Międzynarodowym Komitecie Mauthausen, nominacja pani Bauz opiera się również na założeniu, że dwóch Austriaków nie powinno dzielić funkcji przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Międzynarodowej Rady Doradczej.

6) Dotychczasowa procedura jest niezrozumiała i niezwykle wątpliwa z prawnego punktu widzenia. W tym miejscu chcielibyśmy przypomnieć Państwu nasze wspólne pismo z dnia 26 października 2020 r., w którym proponowaliśmy różne rzeczy i zadawaliśmy konkretne pytania:
o jeszcze w 2020 roku zorganizować wspólny okrągły stół na temat planów rządu federalnego dla Gusen - w razie potrzeby wirtualnie.
o jeszcze w 2020 roku wideokonferencja na temat ewentualnych problemów, które nie zostały jeszcze rozwiązane, w tym:
Schody śmierci: otwarcie kiedy, w jakich warunkach? 
Betonowa wieża. i https://www.mkoe.at/liftturm-inmitten-der-historischen-bausubstanz-der-kz-gedenkstaette-mauthausen     
Międzynarodowa Rada Doradcza: Wybór zastępcy przewodniczącego Międzynarodowego Komitetu Doradczego

(7) Niniejszym ponawiamy naszą propozycję (wirtualnego) okrągłego stołu, opierając się na obietnicy złożonej przez Hermanna Feinera, Przewodniczącego Rady Powierniczej, Prezydentowi CIM w liście z dnia 21 stycznia 2019 roku "... będę zapraszał Pana na spotkanie koordynacyjne w regularnych odstępach czasu, ale w każdym przypadku, gdy nadarzy się okazja."

(8) Na koniec proponujemy, co następuje: W najbliższych tygodniach zorganizujemy konferencję Zoom, w której powinni wziąć udział sygnatariusze i adresaci niniejszego listu.
Dostępne są następujące daty/godziny, każda w godzinach od 9:00 do 18:00: poniedziałek 8 lutego; wtorek 9 lutego; piątek 12 lutego; poniedziałek 15 lutego; wtorek 16 lutego.

Z poważaniem,

Willi Mernyi, Christa Bauer, Josef Pumberger,
Andreas Baumgartner-Danilović, Guy Dockendorf

 

 

 

English Translation of Letter CIM/MKÖ/ÖLM of January 27, 2021

to BMI, BAMM, IB and WP

Diekirch, Vienna, 27 January 2021

 

           

Letter to:

- Mr. Hermann Feiner, Chairman of the Board of Trustees of the Federal Mauthausen Memorial Institution

- Mr. Kurt Scholz, Chairman International Advisory Board

- Mr Bertrand Perz, Chairman of the Scientific Advisory Board

- Ms Barbara Glück, Director of the Federal Mauthausen Institution

- Ambassador Wolfgang Paul

Copy of this letter to the concerned foreign ambassadors accredited in Vienna

Ladies and Gentlemen,

We (Comité International de Mauthausen, Mauthausen Komitee Österreich and Österreichische Lagergemeinschaft Mauthausen) hereby comment on Ms Barbara Glück's email of 22 December 2020 and attach some suggestions.

(1) Face-to-face meetings and video conferences: Provided that the system is not overloaded, as happened at the WebEx conference of the International Advisory Board on 25.11.20, video conferences are a good alternative to face-to-face meetings when needed.

(2) Thank you for the information about the purchase of land. As you wrote, we assume that "the purchase negotiations will lead to concrete results in the next few months and that a participation process can be started based on this. This must have the aim of uniting the different interests at international, national and regional level and is certainly decisive for the success of the project."

(3) Thank you for your comments on the Liberation Celebrations 2021 and the position of Burghauptmannschaft Austria regarding the demolition of the lift. We reiterate that we have never doubted the need for a lift at the memorial. Our criticism is directed against the invasive intervention in the historical substance of the current solution. There would have been better solutions, as proposed by Ms Glück and her team three years before construction began.

(4) Thank you for the information on the construction measures (watchtowers, traffic safety, stairs to the garage courtyard). Unfortunately, Ms. Glück's email lacks an explanation about the opening of the death staircase, which is demanded by everyone (including experts).

(5) International Advisory Board (IB): The appointment of the chair and the deputy chair has become a tragedy. The way the official side has been trying to give instructions to the independent advisory board for more than a year violates the statutes of the federal law. Section 15, paragraph (2) states that the International Advisory Board and the Scientific Advisory Board are "independent in their activities and free from instructions". The same § 15, paragraph (6) also regulates the election of the chairperson and the deputy chairperson: "Each advisory board shall elect a chairperson and a deputy chairperson from among its members".

The procedure followed so far by the management and the BMI is incomprehensible and legally extremely dubious: the election of a deputy chair has been overdue for three years now.

After the resignation of Dr. Kurt Scholz from the Board of Trustees and as Chair of the International Advisory Board, there was initially radio silence. Then Dr Scholz rescinded his resignation - which we expressly welcomed - and proposed to the IB the election of Ambassador Paul: originally - as expressed in discussions with us - the members would be invited to elect Ambassador Paul as his successor after he had left office. We repeatedly signalled our agreement to this and announced that CIM member Ingrid Bauz would stand for election as deputy.

To our complete surprise, Dr Scholz changed his plan and proposed for the first time at the meeting in February 2020 and again at the meeting in November 2020 to nominate Ambassador Paul as Deputy Chair and then, after Dr Scholz's departure, to elect him as Chair.

This curious procedure - a deputy does not automatically become the chairman's successor! - seems to be aimed above all at torpedoing our proposal of the nomination by the members of Ms Ingrid Bauz (which we had already officially submitted in February 2020!).

In addition to her more than 30 years of very successful involvement in the causa Mauthausen and commemorative culture in Germany and in the International Mauthausen Committee, the nomination of Ms Bauz is also based on the consideration that two Austrians should not share the chairmanship and the vice-chairmanship in the International Advisory Board.

(6)       The procedure so far is incomprehensible and extremely dubious from a legal point of view. At this point we would like to remind you of our joint letter of 26 October 2020, in which we proposed various things and asked concrete questions:

o still in 2020 organise a joint round table on the plans of the federal government for Gusen - if necessary virtually.

o still in 2020, a video conference on possible problems that have not yet been solved, including:

(7) We hereby repeat our proposal for a (virtual) round table, basing ourselves on the promise made by Hermann Feiner, Chairman of the Board of Trustees, to the President of the CIM in a letter on 21 January 2019 "... I will invite you to a coordination meeting at regular intervals, but in any case when the occasion arises."

(8)       Finally, we propose the following: We will organise a Zoom conference in the coming weeks in which the signatories and the addressees of this letter should participate.

The following dates / times are available, each between 09:00 and 18:00: Monday 8 February; Tuesday 9 February; Friday 12 February; Monday 15 February; Tuesday 16 February.

Yours sincerely,

s.

Willi Mernyi, Christa Bauer, Josef Pumberger,

Andreas Baumgartner-Danilović, Guy Dockend


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 

 

 

 

UCHWAŁA nr 5/2020

z dnia 23 marca 2020 r.

Dot. OBCHODÓW 75-ROCZNICY WYZWOLENIA OBOZÓW MAUTHAUSEN-GUSEN

 

W związku z zaistniałą sytuacją w kraju i na świecie

(EPIDEMIA KORONAWIRUSA)

Zarząd Klubu Mauthausen-Gusen informuje, że zmuszeni jesteśmy do podjecia decyzji o rezygnacji z wyjazdu w maju br. do Austrii na obchody 75-rocznicy wyzwolenia Obozów Koncentracyjnych Mauthausen-Gusen.

Zarząd: Prezes Tarasiewicz Jacek

v-ce prezes Maruszak Włodzimierz

skarbnik Kubiak-Siemieniacka Elżbieta

sekretarz Kacprzak Danuta

czł. Krassowski Stanisław

czł. Batorski Jacek

czł. Malinowska Zofia

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Warszawa, 19 września 2019 r.

Szanowny Pan

Viktor Sigl

Landtagspräsident

Górna Austria

Szanowny Panie Przewodniczący,

Doceniając dotychczasowe wysiłki austriackich władz federalnych, landowych i regionalnych oraz właściwych instytucji na rzecz należytego upamiętnienia KZ Gusen, jak również nawiązując do naszych apeli z sierpnia 2018 r. oraz z maja 2015 r., my, byli polscy więźniowie sytemu obozów Mauthausen Gusen oraz nasi potomni, apelujemy do władz Republiki Austrii na szczeblu federalnym, regionalnym i lokalnym, wszystkich partii politycznych oraz właściwych instytucji o podjęcie pilnych i długo oczekiwanych kierunkowych decyzji w sprawie upamiętnienia byłego KZ Gusen.

W chwili poruszających nas do głębi rocznic: 80. rocznicy rozpoczęcia II wojny światowej i u progu 75. rocznicy wyzwolenia systemu obozów Mauthausen – Gusen zwracamy się z apelem do władz austriackich o wykupienie z rąk prywatnych działek, pozostałości po byłym obozie w Gusen: baraków SS, placu apelowego, młyna do mielenia kamieni oraz Jourhaus. Nie pozwólmy na postępującą dewastację tych ważnych świadectw okrutnej przeszłości!

Apelujemy o ustanowienie na tym naznaczonym nieludzkim cierpieniem miejscu godnego upamiętnienia.

Prosimy także o przedstawienie nam bliższych informacji na temat wszelkich wątków poruszonych w filmie dokumentalnym telewizji ZDF na temat Gusen II – systemu sztolni Bergkristall. Bergkristall to kilometry podziemnych korytarzy nasiąkniętych ludzkimi łzami i krwią, miejsce niesłychanego cierpienia i morderczej pracy.

W tym miejscu chcielibyśmy Panu, szanowny Panie Przewodniczący, złożyć szczere wyrazy uznania i podziękowania za Pana dotychczasowe zaangażowanie w kwestie upamiętnienia, otwartość i gotowość towarzyszenia przedstawicielom polskich władz w licznych wizytach w miejscach pamięci na terenie Górnej Austrii oraz Pański wkład w prace Kuratorium Mauthausen Memorial. 

Mamy wielką nadzieję, że poruszone powyżej sprawy w jeszcze większym stopniu staną się przedmiotem zaangażowania Państwa – przedstawicieli austriackiego społeczeństwa. Oczekujemy na rychłe decyzje podjęte przez nowy rząd Republiki Austrii z pełnym włączeniem Rady Narodowej.

Sentencją byłych więźniów jest: „Żyjemy tak długo, jak długo żyją Ci, co o nas pamiętają”. Świadkowie historii odchodzą, pamięć musi jednak przetrwać.

Prezes Polskiego Związku byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych

 

Stanisław Zalewski

 

 

 

 

Przewodniczący Klubu Byłych Więźniów Politycznych Obozu Koncentracyjnego Mauthausen - Gusen

Wiceprezydent Międzynarodowego Komitetu Mauthausen ( CIM)

                                                       

Jacek Tarasiewicz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Warszawa, 19 września 2019 r.

APEL

Do austriackich partii politycznych

W sprawie godnego upamiętnienia byłego obozu KZ Gusen

Doceniając dotychczasowe wysiłki austriackich władz federalnych, landowych i regionalnych oraz właściwych instytucji na rzecz należytego upamiętnienia KZ Gusen, jak również nawiązując do naszych apeli z sierpnia 2018 r. oraz z maja 2015 r., my, byli polscy więźniowie sytemu obozów Mauthausen Gusen oraz nasi potomni, apelujemy do władz Republiki Austrii na szczeblu federalnym, regionalnym i lokalnym, wszystkich partii politycznych oraz właściwych instytucji o podjęcie pilnych i długo oczekiwanych kierunkowych decyzji w sprawie upamiętnienia byłego KZ Gusen.

W chwili poruszających nas do głębi rocznic: 80. rocznicy rozpoczęcia II wojny światowej i u progu 75. rocznicy wyzwolenia systemu obozów Mauthausen – Gusen zwracamy się z apelem do władz austriackich o wykupienie z rąk prywatnych działek, pozostałości po byłym obozie w Gusen: baraków SS, placu apelowego, młyna do mielenia kamieni oraz Jourhaus. Nie pozwólmy na postępującą dewastację tych ważnych świadectw okrutnej przeszłości!

Apelujemy o ustanowienie na tym naznaczonym nieludzkim cierpieniem miejscu godnego upamiętnienia.

Prosimy także o przedstawienie nam bliższych informacji na temat wszelkich wątków poruszonych w filmie dokumentalnym telewizji ZDF na temat Gusen II – systemu sztolni Bergkristall. Bergkristall to kilometry podziemnych korytarzy nasiąkniętych ludzkimi łzami i krwią, miejsce niesłychanego cierpienia i morderczej pracy.

Mając w pamięci, spotkanie z Przewodniczącym Rady Narodowej Panem Wolfgangiem Sobotką, w Warszawie w dniu 1 września 2019 roku, w 80. rocznicę wybuchu II Wojny Światowej i przyjazną atmosferę spotkania, mamy poczucie przychylności i pełnego zrozumienia stanu spraw.

Mamy wielką nadzieję, że poruszone powyżej sprawy w jeszcze większym stopniu staną się przedmiotem zaangażowania Państwa – przedstawicieli austriackiego społeczeństwa. Oczekujemy na rychłe decyzje podjęte przez nowy rząd Republiki Austrii z pełnym włączeniem Rady Narodowej.

Sentencją byłych więźniów jest: „Żyjemy tak długo, jak długo żyją Ci, co o nas pamiętają”. Świadkowie historii odchodzą, pamięć musi jednak przetrwać.

Prezes Polskiego Związku byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych

Stanisław Zalewski

 

Przewodniczący Klubu Byłych Więźniów Politycznych Obozu Koncentracyjnego Mauthausen - Gusen

Wiceprezydent Międzynarodowego Komitetu Mauthausen (CIM)                                              

Jacek Tarasiewicz

 

 

 

 

 

 

Szanowni Państwo,

                   Klub Byłych Więźniów Politycznych Obozu Koncentracyjnego Mauthausen - Gusen, będący członkiem Międzynarodowego Komitetu Mauthausen (MKM), bierze udział w ogromnym przedsięwzięciu jakim jest projekt " VIA MEMORIA MAUTHAUSEN". W wolnym tłumaczeniu znaczy to, że wszystkie drogi prowadzą do Mauthausen.                

W załączonym liście intencyjnym MKM jest bardzo dokładnie wyjaśnione co to jest za projekt i jak ważny powinien być dla europejskiej społeczności.

                  Dla naszego środowiska to jest niebywałe wezwanie ponieważ w systemie obozów Mauthausen-Gusen Polacy stanowili najliczniejszą grupę narodowościową ponoszą największe straty - ponad 30 000 ofiar.

                  Myślimy, że udział Polski musi być ważną częścią tego projektu, tak aby Europa raz jeszcze zobaczyła jakie niesamowite straty poniósł nasz kraj podczas II Wojny Światowej.

                 W pierwszej kolejności zwracamy się do wszystkich Miejsc Pamięci po byłych niemieckich obozach koncentracyjnych na terenie Polski a także miejsc, które bezpośrednio lub pośrednio związane były z wywożeniem Polaków do obozów w Austrii.

                  Jesteśmy pewni, że zwracając się do Państwa o udział w tym projekcie, trafiamy na ludzi życzliwych tym zagadnieniom a przede wszystkim mających ogromną wiedzę historyczną.

                   Ponieważ termin złożenia aplikacji w Parlamencie Uni Europejskiej jest bardzo bliski serdecznie proszę o możliwie szybkie złożenie akcesu.

Jestem do Państwa dyspozycji. Formularz zgłoszeniowy można wysłać bezpośrednio do MKM lub za moim pośrednictwem.

Łączymy wyrazy szacunku

Klub Byłych Więźniów Politycznych Obozu Koncentracyjnego Mauthausen-Gusen.

Kontakt:

Jacek Tarasiewicz

Wiceprzewodniczący MKM

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

(tel. 608 666 609)

 

                                                                                                                                                                          Wiedeń, 22 Lipiec, 2019

Drodzy Państwo,

Od momentu powstania w 1949 r. podstawową misją Rady Europy jest pojednanie i przywrócenie dialogu między Europejczykami, a także ochrona praworządności, praw człowieka i wartości demokratycznych.

Międzynarodowy Komitet Mauthausen uważa, że w tych ramach nowe szlaki kulturowe oparte na jednej z najstraszliwszych zbrodni i okrucieństwach popełnionych w czasie reżimu nazistowskiego, tj. negacji godności ludzkiej poprzez deportację, pracę przymusową i ludobójstwo, będą miały swoje uzasadnione miejsce.

Szlaki Kulturowe Rady Europy są "zaproszeniem do podróżowania i odkrywania bogatego i różnorodnego dziedzictwa Europy poprzez łączenie ludzi i miejsc w sieci wspólnej historii i dziedzictwa". Wprowadzają one w życie wartości Rady Europy: prawa człowieka, różnorodność kulturową, dialog międzykulturowy i wzajemną wymianę ponad granicami. W 2019 r. istnieje 38 szlaków kulturowych Rady Europy o bardzo zróżnicowanej tematyce, które ilustrują europejską pamięć, historię i dziedzictwo oraz przyczyniają się do interpretacji różnorodności dzisiejszej Europy".

Mauthausen był międzynarodowym obozem koncentracyjnym (1938-1945), w którym cała Europa - wbrew swojej woli - zgromadziła się i w którym właśnie różnorodność języków i kultur została doceniona przez więźniów, którzy na swój sposób walczyli o nową i pokojową europejską międzynarodową solidarność.

Międzynarodowy Komitet Mauthausen zdecydował się przedstawić nowy szlak kulturowy: VIA MEMORIA MAUTHAUSEN do certyfikacji przez Radę Europy. Ta nowa trasa będzie oczywiście trasą transnarodową, ponieważ w Mauthausen zebrali się ludzie z całej Europy. Mauthausen będzie miejscem centralnym: wielu więźniów przybyło do Mauthausen z innych obozów koncentracyjnych, niektórzy ze swoich rodzinnych miejscowości, z więzień lub obozów dla robotników przymusowych lub jako jeńcy wojenni

----

Pierwszym, głównym celem tego nowego szlaku kulturowego będzie uczynienie ich jak najbardziej czytelnymi dla szerszego grona odbiorców:

Będziemy łączyć miejsca z całej Europy prowadzące do Mauthausen, z Niemiec, Francji, Hiszpanii, Włoch, Słowenii, Serbii, Polski czy Rosji. Rdzeń i centrum tego Europejskiego Szlaku Kulturalnego będzie znajdować się w Mauthausen w Austrii - łącznie jest to systemem około 50 podobozów lub innych miejsc o znaczeniu historycznym oraz powiązanie ich z innymi miejscami w całej Europie.

Drugim celem będzie opowiedzenie historii życia tych więźniów:

Będziemy łączyć ludzi wtedy i dzisiaj. Opowiemy historie życia i indywidualne biografie więźniów. W ostatnich dziesięcioleciach wiele osób podążało tymi szlakami, często bez informacji o miejscach i powiązaniach między nimi.

Pierwszym krokiem do realizacji tego Europejskiego Szlaku Kulturowego było zidentyfikowanie następujących tras prowadzących do lub z Mauthausen:

  1. (1) Szlak główny:
  2. (2) Szlak północno-wschodni:
  3. (3) Trasy południowo-wschodnie:
  4. (4) Trasy południowe:
  5. (5) Szlaki północno-zachodnie:

Główny Szlak znajduje się na terytorium Austrii i rozpoczyna/kończy się w Mauthausen i będzie obejmował wszystkie podobozy Mauthausen i systemu Dachau na austriackiej ziemi. Wśród nich: Gusen, Ebensee, Melk, Loibl, Steyr, Schloss Hartheim, itp. Zostaną uwzględnione liczne obozy dla robotników przymusowych, dla węgierskich Żydów przy Süd-Ost-Wall i wiele innych miejsc.

Począwszy od Moskwy, a następnie do miejsc na Białorusi na Ukrainie i w krajach bałtyckich, trasa ta przecina Polskę (w tym Auschwitz-Birkenau) i Czechy.

Trasy te będą miały swój punkt początkowy w Belgradzie, a następnie zostaną podzielone na dwie trasy: Jedna z nich prowadzi przez Serbię do granicy z Chorwacją, przechodzi przez Chorwację (w tym Jasenovac), a następnie dociera do Słowenii. Druga trasa rozpocznie się również w Belgradzie, minie Nowy Sad i Subotica, przecinając Węgry (w tym Budapeszt) i będzie kontynuowana do Wiednia i dalej do Mauthausen.

Trasy te będą się również składać z dwóch gałęzi, jednej związanej ze Słowenią i drugiej, należącej do Włoch. Słoweńska część rozpocznie się w Lublanie i przekroczy granicę austriacką w Loiblpass/Ljubelj, gdzie znajdował się najbardziej na południe wysunięty podobóz Mauthausen. Włoska część zaczyna się w Rzymie, przechodząc przez wszystkie ważne miasta północnych Włoch, a także byłe obozy w Fossoli, Bolzano Trieste/Risiera di San Sabba.

Szlaki północno-zachodnie będą miały trzy różne odgałęzienia:

- Pierwsze z nich zaczyna się w Stuttgarcie, przekracza południową część Niemiec (w tym byłe obozy w Dachau i Flossenbürg) i dociera do granicy austriackiej w Passau (również podobozy Mauthausen),

- Druga trasa ma swój punkt wyjścia w Paryżu, przekraczając Francję w wielu wariantach i będzie również dotyczyć losu hiszpańskich republikańskich więźniów, którzy zostali schwytani w południowej Francji po ucieczce z Hiszpanii.

- Trzecia trasa rozpoczynająca się w Holandii (Vught/Bois-le-Duc, Westerbork) , przebiegająca przez Belgię (Fort de Breendonk, Kaserne Dossin, Mechelen) i Luksemburg (Cinqfontaines, Neumünster Abbey), Niemcy (Hinzert), Francję (Natzweiler-Struhof), Dachau (D) do Mauthausen (A).

Łącznie, w pierwszym etapie tego nowego Europejskiego Szlaku Kulturalnego, połączymy ponad 140 miejsc w wyżej wymienionych trasach. W dalszych iteracjach tego projektu, trasy te zostaną przedłużone.

Droga pani,

Szanowny Panie,

Jesteśmy przekonani, że tworząc sieć z tych wszystkich różnych tras na nowym szlaku kulturowym, zwanym Via Memoria Mauthausen, zgodnie z zasadami Rady Europy, podejmujemy ważne działanie na rzecz demokratycznej edukacji i pamięci. Jesteśmy przekonani, że dzięki tym szlakom, oferujemy możliwości turystyki kulturowej, której dotychczas nie było. Jesteśmy przekonani, że dzięki tym szlakom będziemy mogli połączyć miejsca, kraje, ludzi i ich historie. Jesteśmy przekonani, że ci, którzy odwiedzą szlak Via Memoria Mauthausen, zostaną przekształceni przez swoje doświadczenie i będą przywiązywać jeszcze większą wagę do życia w pokojowych, sprawiedliwych i otwartych społeczeństwach, w których prawa i godność wszystkich są chronione.

Będziemy zaszczyceni, jeśli Państwa instytucja zaakceptuje udział w tym nowym Europejskim Szlaku Kulturowym. Od samego początku serdecznie zapraszamy Państwa do udziału w projekcie Via Memoria Mauthausen.

W miarę jak będziemy się rozwijać, pojawi się więcej szczegółowych informacji i materiałów, które wyślemy do Państwa. Prosimy o kontakt w przypadku jakichkolwiek pytań dotyczących projektu.

Państwa udział jest bardzo ważny dla całego projektu żeby Via Memoria Mauthausen była prawdziwym Europejskim Szlakiem Kulturowym, a nie tylko kilkoma niepowiązanymi ze sobą miejscami w Europie.

Jeśli są Państwo zainteresowani udziałem w projekcie, prosimy o skorzystanie z załączonego formularza listu intencyjnego i odesłanie go do nas do 22 sierpnia 2019 roku. Niniejszy list intencyjny nie stanowi żadnego zobowiązania finansowego, prawnego ani innego zobowiązania w Państwa imieniu: pozwala nam po prostu zbudować sieć zainteresowanych stron i sympatyków, którzy są gotowi do współpracy przy tym projekcie.

s.

Guy DOCKENDORF,

President CIM and Vice-President VMM

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

cell: +352 621 255 607

s.

Andreas BAUMGARTNER,

Chairman VMM and Secretary general CIM

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

cell: +43 676 701 55 77

Bylibyśmy bardzo wdzięczni, gdyby dalsza komunikacja na temat tego projektu odbywała się - jeśli to możliwe - w języku angielskim.

List intencyjny

......................................................................., 2019

W imieniu

(Gmina, muzeum, organizacja, instytut., ...)

Deklaruję, że moja organizacja, muzeum, gmina itp. chce być częścią nowego Europejskiego Szlaku Kulturowego - Via Memoria Mauthausen, który ma uzyskać certyfikat Rady Europy.

Nazwisko osoby kontaktowej:

 

Stanowisko w organizacji:

 

Adres organizacji:

 

Telefon kontaktowy:

 

Kontakt e-mail:

 

Podpis:

..................................................................................

Prosimy o odesłanie tego listu do nas do 22 sierpnia 2019 roku:

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

oraz

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.



 

Président:

Guy Dockendorf, professeur

61 promenade de la Sûre

L-9283 Diekirch | Luxembourg

Tél. maison: +352 809 288

Tél. mobil: +352 621 255 607

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

Secrétaire Général et adresse officielle :

Univ.-Lekt. Mag. Andreas Baumgartner

Westbahnstraße 5/9

A - 1070 Vienne | Autriche

Tél. : +43676 701 55 77

Fax : +43 1 3300215-10

E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

 

Międzynarodowy Komitet Mauthausen.

 

Międzynarodowy Komitet Mauthausen (CIM) został założony potajemnie zimą 1944/45 przez antynazistowskich bojowników, którzy byli przetrzymywani w obozie koncentracyjnym Mauthausen i niektórych jego obozach satelitarnych (Gusen, Melk, Ebensee). Dziś, 74 lata po wyzwoleniu obozu 5 maja 1945 roku, CIM jest organizacją parasolową ocalałych i ich kolejnych 2, 3 i 4 pokoleń. Aktem założycielskim jest Przysięga Mauthausen, która została uroczyście ogłoszona przez wyzwolonych więźniów 16 maja 1945 r. na Placu Apelacyjnym w Mauthausen w dwunastu językach:

 

(....) pragniemy zachować w naszej pamięci międzynarodową solidarność obozu i wyciągnąć z niej niezbędne lekcje; podążać wspólną drogą; drogą wolności - niezbędną dla każdej ludności, wzajemnego szacunku, współpracy w wielkim dziele budowania nowego świata, który jest wolny i sprawiedliwy dla wszystkich; (...)

 

W latach 1938-1945 do obozu koncentracyjnego w Mauthausen deportowano ponad 200.000 więźniów z 70 różnych narodowości. Połowa z nich została tam zamordowana. Więźniowie ci pochodzili z całej Europy, niektórzy nawet z krajów zamorskich - tylko 6% z nich było niemieckojęzycznych. Każda z tych 200.000 osób ma swoją unikalną biografię i została przewieziona do Mauthausen różnymi drogami. Tak więc Mauthausen jest oczywiście związany z całą Europą i światem.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

logo UDSKiOR

 

 

 

 

 

 



 

 

mkidn 01 cmyk 

GRÓB ANONIMOWEGO POLSKIEGO WIĘŹNIA KL GUSEN

 


 Zdjęcie nagrobka nieznanego polskiego więźnia KL Gusen-1

 

Grób z kamieniem nagrobnym byłego więźnia  znajduje się na terenie prywatnym w miejscowości Gusen w pobliżu rzeczki Gusen. Według relacji pana Bernharda Mühledera (informację tą otrzymał od właściciela terenu) po wyzwoleniu obozu , więzień udał się poza jego teren i przypadkowo natknął się na uciekającego SS-mana -najprawdopodobniej z komanda SS przy KL Gusen. Esesman zastrzelił Polaka. Zastrzelony został pochowany w miejscu gdzie poległ, a został rozpoznany jako Polak po naszywce na pasiaku.W pochówku brali udział inni polscy więźniowie.

 

Wspomniany kamień nagrobny jest mocno zaniedbany jednak posiada czytelny napis w jezyku niemieckim " ZUM GEDENKEN DEM HIER KZ HAFTLING ERSCHOSSEN AM TAG NACH DER BEFREIUNG"  oraz krzyż . W polskim tłumaczeniu napis : KU PAMIECI SPOCZYWAJĄCEGO TUTAJ WIĘŹNIA KZ ZASTRZELONEGO DZIEŃ PO WYZWOLENIU.

 

Apelujemy do byłych więźniów systemu obozów Mauthausen - Gusen jak i rodzin byłych więźniów o przekazanie wszelkich informacji dotyczących śmierci byłego więźnia Gusen które pozwolą na wyjaśnienie okoliczności wspomnianego faktu. Informacje można przekazać do KLUBU podczas zebrań jak i na adres internetowy strony przez formularz kontaktowy.

 

OBÓZ KONCENTRACYJNY MAUTHAUSEN-GUSEN

Obóz koncentracyjny to miejsce przetrzymywania zwykle bez wyroku sądu(bez względu na normy prawne) w trudnych warunkach dużej liczby osób uznanych z różnych powodów za niewygodne dla władz. Służyć może różnym celom : od miejsca czasowego odosobnienia osób, wobec których zostaną podjęte później inne decyzje , poprzez obóz pracy przymusowej, czyli niewolniczej, aż po miejsce fizycznej zagłady.

W nazistowskich Niemczech między 1933,a 1945 rokiem, obozy koncentracyjne (Koncentrationslager, KL lub KZ) były integralną cechą systemu łącznie z podobozami (Nebenlager, Außenlager-obóz zewnętrzny).

Pierwsze obozy powstały od 1933 roku na terenie Niemiec , a w okresia II wojny światowej na terenach państw okupowanych przez III Rzeszę.

Najnowsze opracowania amerykańskie mówią , że w Europie w latach 1933-1945 działało ponad 40 tys. nazistowskich obozów koncentracyjnych. Zginęło lub zostało uwięzionych od 15-20 milionów ludzi.

Pięć miesięcy po „Anschlussie” Austrii do Rzeszy Niemieckiej w dniu 8 sierpnia 1938 roku do Mauthausen (ok. 20 km od Linzu) przybyli pierwsi więźniowie z Dachau, głównie przestępcy i „elementy aspołeczne”. Którzy najpierw mieli być wykorzystani do budowy obozu , a następnie mieli produkować dla należącej do SS spółki Deutsche Erd-und Steinwerke GmbH materiał budowlany (granit). Który posłużyć miał do tworzenia monumentalnych budowli hitlerowskich Niemiec. Usytuowanie obozu w tym miejscu było podyktowane znajdującym się największym austriackim kamieniołomem granitu –Winer Graben.

Pierwszej grupie więźniów przeniesionej z Dachau towarzyszyło 80 strażników z Totenkopfverbandes. W 1938 stan osadzonych w KL Mauthausen osiągnął liczbę 1100. W księgach obozowych na rok 1939 było zarejestrowanych 2666 więźniów.

Pieniądze potrzebne do budowy obozu Mauthausen zebrano z różnych źródeł, w tym kredytów komercyjnych z Dresdner Banku i Praga Escompte Banku, tzw. funduszu Reinharda               (pieniądze skradzione więźniom samych obozów koncentracyjnych) oraz niemieckiego Czerwonego Krzyża.

Pierwszym komendantem obozu był SS-Sturmbannfürer Albert Sauer, a od 17 lutego 1939 roku do konca wojny sprawował funkcję komendanta (Lagerkommandant)

W dniu 8 maja 1939 roku obóz został przekształcony w obóz pracy dla przetrzymywania głównie więźniów politycznych SS-Obersturmbannfürer Franz Ziereis.

Decyzja o rozbudowie Mauthausen i powstaniu podobozów na terenie Austrii zapadły już w grudniu 1939 roku. Od wiosny 1940 roku miała miejsce rozbudowa obozu o usytuowany w odległości 4,5 km podobóz Gusen ponieważ ujęto go w planie eksterminacji polskie inteligencji w ramach akcji INTELIGENZAKTION.  SS-mani nadzorujący budowę tego obozu w Gusen nazywali go "Vernichtungslager fur die polnische Intelligenz" - obóz zagłady dla polskiej inteligencji.

4 marca 1940 SS-Hauptsturmbannfürer Karl Chmielewski (Schutzhaftlsgerfürer I KZ Gusen I) przenosi się z Sachsenhausen do Georgen. 9 marca 1940 roku 300 więźniów niemieckich i austriackich z KZ Mauthausen i 480 polskich więźniów KZ Buchenwld rozpoczyna budowę obozu Gusen I. Następne transporty głównie obywateli polskich przysyłane są z KZ Dachau i KZ Sachsenchausen. 25 maja KZ Gusen otrzymuje niezależny system numeracji dla więźniów i niezależnego rejestru śmierci (oddzielnych od KZ Mauthausen). Od 1 czerwca pierwszy transport więźniów przyjechał bezpośrednio na dworzec St. Georgen i więźniowie przechodzili przez wieś. Przemarsze trwały do września 1941 r. kiedy przyjeżdżały transporty. 1 styczeń 1941 roku stan więźniów 4000

9 marca 1944 oficjalnie otwarty obóz Gusen II – kilkaset metrów na zachód od KZ Gusen I. Głównie dotyczy rozbudowa –zabezpieczenie produkcji Me- 262

16 grudnia 1944 Gusen III oficjalnie otwarty

W czasie II wojny światowej więźniowie KL Mauthausen-Gusen byli wykorzystywani do pracy niewolniczej na rzecz niemieckiego przemysłu zbrojeniowego. Z pracy niewolniczej więźniów korzystało szereg niemieckich i austriackich firm zbrojeniowych jak: Messerschmitt GmbH, Heinkel, Bayer, Steyr, Accumulatoren-Fabrik AFA, Österreichische Sauerwerks DEST-u , Steyer-Daimler-Puuch i inne. W roku 1945 KL Mauthausen-Gusen liczył 56 podobozów. Niektóre z nich słynęły z wyjątkowo wyczerpującej pracy (na przykład "Bergkristall-Bau" w podobozie Gusen II), polegającej na tworzeniu podziemnych fabryk zbrojeniowych.

We wrześniu 1944 roku otwarto obóz kobiecy, do którego przysłano wiele kobiet z z Ravensbrück, Bergen-Belsen, Gross Rosen i z Buchenwaldu.

Wiosną 1945 r. w Mauthausen przebywało wielu więźniów ewakuowanych z Auschwitz-Birkenau (tzw. marsze śmierci). Pod koniec kwietnia 1945 r. przy zbliżającym się froncie część SS-manów opuściła obóz. 5 maja 1945 więźniowie opanowali obóz, do którego dokładnie o godzinie 17.00 wkroczyła armia amerykańska. Był to ostatni wyzwolony duży obóz koncentracyjny. Więźniowie i wyzwoliciele dokonali samosądu na złapanych strażnikach SS, których ciała zostały spalone w grobach masowych w obecności lokalnej ludności, przymuszonej niezależnie od wieku do oglądania spalania.

KL Mauthausen-Gusen należał do najcięższych obozów III Rzeszy. Według zeznań świadków więźniowie, którzy przyjeżdżali do tego obozu z Oświęcimia (Auschwitz-Birkenau) umierali w niedługim czasie, a ci, którym udawało się przeżyć zgodnie twierdzili, że byliby gotowi wracać do Oświęcimia na kolanach. Warunki w obozie zaczęły się poprawiać w 1943 m.in. dzięki cofnięciu limitu na rozmiar i liczbę paczek żywnościowych oraz w wyniku niepowodzeń Niemiec na frontach II wojny światowej, nadal jednak były gorsze niż w Oświęcimiu, także w latach poprzedzających.

Począwszy od wiosny 1940 r. nastąpił duży napływ więźniów z Polski, głównie ze środowisk inteligenckich, ponieważ podobóz Gusen ujęto w planie niszczenia polskiej inteligencji w ramach akcji Intelligenzaktion. SS-mani nadzorujący budowę tego obozu w Gusen nazywali go "Vernichtungslager fur die polnische Intelligenz" - obóz zagłady dla polskiej inteligencji.

W 1940 wśród więźniów Gusen przeważali Polacy, którzy stanowili 97% ogółu więźniów. Do końca funkcjonowania tego obozu Polacy stanowili w nim większość. W Gusen umieszczono także wielu powstańców warszawskich.

Według niepełnych materiałów przez piekło obozu koncentracyjnego w Gusen przeszło ponad 300 polskich duchownych i kleryków, a 80 spośród nich zostało tam na zawsze.

W grupie 108 męczenników z czasów II wojny światowej, grupy błogosławionych , pomordowanych przez okupanta niemieckiego beatyfikowanych w 1999 roku przez Jana Pawła II jest dwóch zamordowanych w Mauthausen: Józef Cebula (1902-1941), misjonarz oblat Maryi, profesor niższego seminarium duchownego i Józef Czempiel (1883-1942)ksiądz diecezji katowickiej oraz jeden Marcin Oprządek (1884-1942) , franciszkanin, brat z klasztoru we Włocławku, więzień Dachau, zagazowany w Hartheim.

            W Mauthausen polskiemu mnichowi Edmundowi Kałasowi 7 czerwca 1943 roku SS -mani kazali klęknąć podczas apelu i wyznać przed wszystkimi, że Adolf Hitler jest bogiem. Za odmowę został przez nich bestialsko skatowany, w wyniku czego zmarł. Następnego dnia jego ciało zostało spalone w krematoryjnym piecu.

Śmiertelność wśród więźniów wzrastała, co spowodowało zainstalowanie krematoriów już w styczniu 1941 r. W lutym 1942 r. przeprowadzono pierwsze zagazowanie więźniów: były to próby na jeńcach sowieckich.

W drugiej połowie 1941 r. nastąpił napływ dużej liczby jeńców sowieckich. Wśród wielu narodowości były również duże grupy Węgrów i Holendrów.

Więźniowie pracowali w morderczych warunkach w kamieniołomie lub w okolicznych fabrykach, głównie zakładach zbrojeniowych. Szczególnie trudne były roboty przy budowie fabryk podziemnych. Śmierć więźniów wynikała również z systemu terroru wewnątrz obozowego, złych warunków bytowych, chorób i epidemii, a także eksperymentów medycznych i pseudomedycznych. Regularnie zdarzały się również masowe egzekucje przez rozstrzelanie bądź zagazowanie, także w specjalnych ciężarówkach. Więźniowie utworzyli na terenie obozu ruch oporu. Szczególnie ostatnie miesiące przed wyzwoleniem były dla więźniów wyjątkowo dotkliwe, co wiązało się z trudnościami zaopatrzeniowymi Niemiec.

Przez obóz przeszło około 335 000 więźniów różnej narodowości; zmarło około 123 000 (w obozowych dokumentach odnotowano śmierć 71 000 więźniów).

Po przekazaniu 6 września 1945 przez amerykanów terenów na który funkcjonowały obozy Gusen I,II,III wojskom sowieckim nastąpił demontaż instalacji podziemnych i sprzętu oraz wysyłka do Rosji. Demontaż został zakończony 21 grudnia 1946 roku

Procesy załogi KL Mauthausen-Gusen

Po II wojnie światowej w latach 1946-1947 alianci wytoczyli funkcjonariuszom niemieckiego obozu koncentracyjnego Mauthausen-Gusen kilka procesów, z których dwa toczyły się przed Amerykańskim Trybunałem Wojskowym w Dachau, a jeden przed brytyjskim Trybunałem Wojskowym w Klagenfurcie.

W pierwszym procesie, który toczył się w dniach 29 marca-13 maja 1946 na ławie oskarżonych zasiadło 60 byłych członków załogi obozu oraz August Eigruber (fanatyczny nazista, były gauleiter Austrii Górnej i jeden z twórców obozu). Wśród oskarżonych znaleźli się także m.in. Viktor Zoller (dowódca straży obozowej SS-Totenkopf) i lekarz SS Friedrich Entress (znany z Auschwitz-Birkenau z mordowania więźniów zastrzykami fenolu). Lekarze SS Eduard Krebsbach i Erich Wasicky odpowiadali za funkcjonowanie obozowych komór gazowych. Na ławie oskarżonych zabrakło komendanta Mauthausen Franza Ziereisa, który został postrzelony przy próbie ucieczki i zmarł na skutek odniesionych ran.

Wszystkim oskarżonym zarzucano popełnienie zbrodni wojennych i przeciw ludzkości, a zwłaszcza mordowanie, katowanie, torturowanie i głodzenie więźniów obozu. Trybunałowi wystarczyło 6 tygodni, by uznać zarzuty stawiane oskarżonym za udowodnione. Wszyscy oskarżeni, w liczbie 61, zostali uznani za winnych, z czego 58 oskarżonych skazanych zostało na karę śmierci przez powieszenie (dziewięciu z nich zamieniono ją następnie na dożywotnie pozbawienie wolności), a jedynie trzech na karę dożywotniego pozbawienia wolności.

W drugim procesie załogi Mauthausen-Gusen, który toczył się w dniach 6-21 sierpnia 1947 przed amerykańskim Trybunałem Wojskowym w Dachau. na ławie oskarżonych zasiadło 8 byłych członków załogi. Podobnie jak w innych procesach tego typu oskarżonym zarzucano popełnienie licznych okrucieństw na więźniach obozu. W wyniku przeprowadzonego przewodu sądowego czterech oskarżonych skazano na karę śmierci, jednego na dożywotnie pozbawienie wolności, a dwóch na krótkoterminowe kary pozbawienia wolności. Jeden z oskarżonych został uniewinniony.

Proces załogi Mauthausen-Gusen przed brytyjskim Trybunałem Wojskowym w Klagenfurcie dotyczył zbrodni popełnionych w podobozie Loibl-Pass i odbył się w dniach 2 września - 10 listopada 1947 r. Na ławie zasiadło 12 byłych członków załogi obozu Mauthausen (w tym dziesięciu esesmanów i dwóch więźniów funkcyjnych), którzy pełnili służbę w podobozie Loibl-Pass. Wśród oskarżonych znalazł się zbrodniczy lekarz SS dr Siegbert Ramsauer, odpowiedzialny za pseudoeksperymenty medyczne dokonywane na więźniach obozu. Oskarżonym postawiono zarzuty udziału w mordowaniu i maltretowaniu więźniów wielu narodowości na terenie obozu Mauthausen-Gusen i w licznych jego podobozach. Dwóch oskarżonych skazano na śmierć, jednego na dożywocie, siedmiu na terminowe kary pozbawienia wolności (od 20 do 3 lat) a pozostałych dwóch uniewinniono.